การดูแลรักษาและปกป้องงานไม้

เพราะคุณค่าของไม้มีมากเกินกว่าที่จะปล่อยให้สูญหายไปตามกาลเวลา การดูแลรักษาและปกป้องงานไม้จึงต้องมีความรู้ความเข้าใจถึงธรรมชาติของไม้ แต่ถ้าใครยังไม่ทราบจะเริ่มต้นอย่างไร คุณสรนรรณ ภัทรนาวิน มีข้อคิดดีๆ เกี่ยวกับการดูเลรักษางานไม้มาบอกเล่าให้ฟัง

เสน่ห์ของงานไม้อยู่ที่ไหน เสน่ห์ของงานไม้อยู่ที่ความรู้สึกที่เราได้จากไม้ ความอ่อนโยน ความนุ่มนวล ดูแล้วคลาสิก ถ้าไปเปรียบเทียบกับงานคอนกรีต งานโลหะ บ้านไม้ บ้านคอนกรีต บ้านโครงเหล็ก ความรู้สึกจะแตกต่างกัน แต่ขึ้นอยู่กับความชอบของแต่ละคนไม่สามารถจะเอามาเปรียบเทียบกันได้ แต่ถ้าเรามองจากความรู้สึกทั่วไป ไม้ยังเป็นสิ่งที่ใช้แล้วมีความรู้สึกอ่อนโยน

เพราะอะไรจึงต้องมีการดูแลรักษาไม้ เพราะไม้เป็นวัสดุธรรมชาติที่สามารถย่อยสลายได้ตามธรรมชาติอันเนื่องจากสภาวะแวดล้อมไม่ว่าจะเป็นความชื้น ความร้อน รวมถึงแมลงกินไม้ต่างๆ ดังนั้นเราจึงจำเป็นต้องใช้สีงานไม้คุณภาพสูงมาปกป้องเนื้อไม้เพื่อให้มีอายุการใช้งานที่ยาวนานขึ้น เลือกใช้ผลิตภัณฑ์อะไรในการดูแลรักษาไม้ ใช้ผลิตภัณฑ์สีดูแลรักษาเนื้อไม้ซึ่งมีฟิล์มของสีเคลือบลงไปที่เนื้อไม้ มีทั้งสีที่โชว์ลายไม้ สีย้อมไม้ และสีปกปิดลายไม้ การเลือกใช้ผลิตภัณฑ์สีงานไม้ขึ้นอยู่กับแนวคิดของงาน งานที่เน้นความรู้สึกของลวดลายไม้ก็ควรจะใช้สีที่โชว์ลายไม้ซึ่งจะเห็นสีและลายไม้ชัดเจน เช่น สีย้อมไม้ ส่วนงานที่ไม่ต้องการโชว์ลายไม้ก็ควรใช้สีทึบเพื่อปกปิดลายไม้  

การทาสีสำหรับไม้เก่า และไม้ใหม่ ไม้ใหม่ที่มาจากโรงเลื่อยแทบไม่มีปัญหาเพราะมีคุณภาพดีอยู่แล้ว สามารถทำสีได้เลยเพียงแต่ต้องมีการรองพื้นก่อนซึ่งผลิตภัณฑ์บางยี่ห้อก็มีข้อบังคับ เป็นขั้นตอนที่ทำให้สีจริงสมบูรณ์ขึ้น แต่คนทั่วไปไม่ค่อยรู้ พอช่างบอกให้ซื้อสีรองพื้นไม้ก็คิดว่าเป็นการเพิ่มค่าใช้จ่าย ผู้รับเหมาบางรายลดค่าใช้จ่ายด้วยการไม่ทาสีรักษาเนื้อไม้แล้วเราไม่รู้พอทาสีทับหน้าก็อาจจะมองว่าสีนี้ไม่ดี แต่จริงๆ แล้วเป็นเพราะทาไม่ครบขั้นตอน ส่วนไม้เก่าสิ่งสำคัญที่สุดคือต้องมีการเตรียมผิวไม้โดยการลอกชั้นสีเก่าออก ยิ่งมากเท่าไรยิ่งดี ถ้าเป็นสีน้ำมันต้องเอาออกให้หมด ต้องบอกช่างไม้ให้ระมัดระวังที่สุด ถ้าได้ผู้รับเหมาไม่ดีจะข้ามขั้นตอนนี้ไป ส่วนการทาสีรักษาเนื้อไม้เก่าเหมือนกับไม้ใหม่ การทาสีรองพื้นไม้ทุกครั้งเป็นวิธีที่ช่วยให้สีทับหน้ามีอายุการใช้งานตรงตามสเปคผู้ผลิต  

การดูแลรักษาหลังการทาสีไม้ ถ้าใช้สีที่มีคุณภาพ การบำรุงรักษาก็น้อยมากคล้ายๆ กับว่าเราแทบไม่ต้องดูแลรักษาเลย ซึ่งวิธีการดูแลรักษาเรื่องสีจริงๆ ก็คือการทาสีใหม่เวลาที่เสียหาย เช่นมีพายุพัดกระเบื้องมาโดนไม้เสียหายก็ต้องซ่อมบำรุงรักษาทาสีใหม่ แต่จากประสบการณ์โดยปกติถ้าไม่มีอะไรไปทำลายชั้นฟิล์มก็แทบไม่ต้องดูแลรักษาเลย